29 thg 4, 2014

LUÂN THƯỜNG PHẬN GÁI GÁNH TRÊN VAI...

       Thế gian, con người nặng lòng nhau bởi chữ "tình". Thiêng liêng nhất và không gì sánh nổi trên đời là tình mẹ con, tình chồng vợ. Khi mà đất nước binh lửa, loạn lạc thì cái "tình" ấy càng đau đáu trọn kiếp con người để rồi hình tượng đẹp đẽ đáng thương, đáng trọng, cảm động lòng người ấy trở thành những thiếu phụ ôm con muôn kiếp chờ chồng hóa đá. Trên dải đất hình chữ S này không chỉ có một mà có rất nhiều những hòn Vọng phu như vậy.
1- Hòn Vọng Phu ở Lạng Sơn:
Ðồng Ðăng có phố Kỳ Lừa,
Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh

      Nằm trong quần thể di tích động Tam Thanh, Lạng Sơn có núi Vọng Phu. Trên sườn núi trên cao có khối đá hình người đàn bà ôm con mãi nhìn về phương xa.
2- Hòn Vọng Phu ở Thanh Hóa:
     Hòn Vọng Phu trên đỉnh núi Nhồi (núi An Hoạch), ngày xưa gọi là núi Khế, thuộc thôn Nhuệ (Nhuệ Sơn), nay là xã Đông Hưng, cách trung tâm thành phố Thanh Hóa khoảng 3 cây số về phía tây nam, một cột đá đứng sững cao khoảng 20 mét giống hình người phụ nữ ôm con.
 3- Hòn Vọng Phu ở Nghệ An                      Cạnh dòng Nậm Giải, Quế Phong, Nghệ An có một khối đá trắng lớn có dáng mẹ bồng con hướng mặt nhìn ra dòng nước.
4- Hòn Vọng Phu ở Quảng Nam: Ở Quảng Nam-Đà Nẵng có “Đá Bà Rầu" cũng là hòn Vọng Phu.
5- Hòn Vọng Phu ở Bình Định (núi Bà): 
"Bình Ðịnh có núi Vọng Phu,
Có đầm Thị Nại, có cù lao Xanh. .
."
 

     Hòn Vọng Phu thuộc thôn Chánh Oai, xã Cát Hải, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định, là hai khối đá, một cao, một thấp trông tựa hình người. Từ phía biển nhìn vào giống như một người đàn bà tay dắt con đang ngóng nhìn ra phía khơi xa. Đá Vọng phu cao 700 m so với mặt biển.
6- Hòn Vọng Phu ở Tuy Hòa (núi Đá chồng):
    Tuy Hòa có núi Đá Chồng (Đá Bia; Thạch Bi Sơn), thuộc xã Hòa Xuân Nam, huyện Đông Hòa. Núi cao 706 m nằm cạnh quốc lộ 1A thuộc dãy Đèo Cả. Trên đỉnh có tảng đá lớn mọc dựng đứng, trông tựa hình người đàn bà.
7- Hòn Vọng Phu ở Khánh Hòa
    Núi Mẫu Tử ( Chư Mư), cao 2051 mét, trước kia thuộc tỉnh Daklac; về sau, khi quận Khánh Dương sát nhập vào tỉnh Khánh Hòa. Núi thuộc xã Ninh Tòng, huyện Ninh Hòa, cách bờ biển Đông khoảng 30 cây số) núi còn có tên là Vọng Phu. Đây là ngọn núi cao nhất của tỉnh Khánh Hòa. Chóp núi là một khối đá hoa cương khổng lồ, bên cạnh có một khối nhỏ hơn, trông xa vẫn rõ hình người mẹ bồng con đứng ngóng ra biển Đông... 
     Từ xưa, đã có rất nhiều tao nhân mặc khách, văn sĩ cảm động câu chuyện tình để rồi có những bài thơ về Vọng Phu.  
    Bài thơ "Vọng phu thạch" của đại thi hào Nguyễn Du và bản dịch nghĩa  :
望夫石 (Vọng Phu thạch)
石耶人耶彼人?
獨立山頭千百春。
萬劫杳無雲雨夢,
一貞留得古今身。
淚痕不絕三秋雨,
苔篆長銘一段文。
四望連山渺無際,
獨教兒女擅彝倫。


Theo chú giải của thi sĩ Quách Tấn (Tố Như Thi) như sau:
Dịch nghĩa:
Đá chăng? Người chăng? Người là ai đó ? 
Đứng một mình trên đầu núi hàng trăm nghìn xuân 
Muôn kiếp không hề có giấc mộng mây mưa(1)
Một chữ trinh giữ lại được tấm thân xưa và nay 
Ngấn lệ không ngớt giọt mưa ba thu(2)
Chữ rêu ghi mãi lời văn một đoạn (3)
Nhìn bốn phía núi liền nhau mênh mông không dứt 
Riêng để một mình kẻ nhi nữ giữ vững đạo luân thường...
Bài của Nguyễn Du nói về Đá Vọng Phu ở Lạng Sơn
(trích Tố Như Thi, bản dịch Quách Tấn)...
       Có rất nhiều bản dịch khác nhau nhưng mình thích nhất bản dịch của Hải Đà :  
Đá hay người chẳng biết là ai ?
Đỉnh núi ngàn xuân đứng miệt mài
Bỏ mộng mây mưa từ vạn kiếp
Giữ thân trinh tiết đến muôn đời
Ba thu mưa lệ hoài không dứt
Một áng văn rêu mãi tuyệt vời
Núi biếc mênh mông trùng điệp điệp
Luân thường phận gái gánh trên vai...

    Từ bé, Phương Mai đã thấy sừng sững trên nền trời xanh quê mình có một cột đá hình thiếu phụ bồng con đứng nơi mũi thuyền hướng nhìn phía biển... Từ lâu, mình đã rắp tâm một phen đến tận nơi nàng con gái hóa đá để thể hiện sự kiên trinh và lòng chung thủy...
        Truyền thuyết kể về câu chuyện của hai vợ chồng trẻ, vốn là hai anh em ruột nhưng không biết nên lấy nhầm nhau. Khi phát hiện ra vợ chính là em gái mình, người chồng quyết định giữ lấy bí mật đó cho riêng mình, quyết tâm dứt bước ra đi. Anh đi biển mà mãi mãi không trở về.
       Người vợ ở nhà ngày ngày ngóng trông mòn mỏi. Mỗi chiều nàng lại bồng con trèo lên hòn núi ở cửa biển, con mắt đăm đăm nhìn về phía chân trời mù mịt dẫu nước mắt khô kiệt nhưng người đàn bà vẫn không quên trèo núi trông chồng. Về sau cả hai mẹ con đều hóa ra đá, trở thành hình bóng quen thuộc vĩnh viễn. Người ta vẫn gọi là Đá Trông Chồng hay là Hòn Vọng Phu.

Chiếc xe Audi nhằm hướng tây thành phố phía núi An Hoạch là  con đường dẫn đến dãy núi Vọng phu nơi có câu chuyện tình đau lòng, nơi người chinh phụ chờ chồng đã ngàn năm hóa đá....
Dãy núi Vọng phu nhìn từ khu phế tích lăng mộ Quận Mãn
  Bóng núi quê nhà từ thuở ấu thơ đã ghi dấu ấn  thương cảm sâu đậm trong ký ức  ....
Toàn cảnh dãy núi Vọng Phu. Đối diện núi Vọng phu là một núi thấp nhỏ nhắn, trên có đền thờ Mẫu thượng ngàn ...

PM đứng chụp phong cảnh tại sân đền Mẫu thượng ngàn trên đỉnh núi đối diện hòn Vọng Phu.
   35 năm trước, nơi đây thâm u quạnh quẽ và hoang vắng vô cùng. Trong một lần đi chơi núi, khi còn học phổ thông, Phương Mai đã hè nhóm bạn học cùng mình, nâng những pho tượng đá Quan hầu đang nằm ngổn ngang đứng lên và kê lại bệ cho chắc chắn ...


Nhà dân và đường dây điện đã tiến sát chân núi khu di tích, đồng nghĩa với việc di tích bị xâm hại.
Lăng Quận Mãn và Vọng Phu trong ráng chiều cô quạnh...
...với những tượng đá Quan hầu- Ngựa chiến và Voi chầu- Hổ đá- Ngai đá còn nguyên vẹn...nhưng cảnh sắc vô cùng hoang tàn dưới chân núi Vọng Phu.
 Hổ đá cao bằng chiều cao 1m68 cả giày của PM.
     Những ngày cuối xuân, nhiệt độ luôn chỉ ở 18- 25 độ, thật lý tưởng cho những cuộc đi chơi núi.
Toàn cảnh khu làng đá núi An Hoạch khi chiều buông.









 Hoàng hôn buông trên núi Vọng Phu...
Góc nhìn núi Vọng Phu từ khuôn viên khu phế tích

    Những tảng đá lặng lẽ hình mẹ bồng con trơ gan cùng tuế nguyệt dưới trời xanh mãi trông về phương xa, đăm đăm chờ đợi… là biểu tượng của một nét văn hóa chung vùng Đông Á, là biểu tượng thủy chung cao đẹp của người phụ nữ Á Đông… 
   Biểu tượng Vọng Phu không chỉ có ở Việt Nam mà Trung Quốc cũng có. Nhiều Vọng Phu sơn, Vọng Phu đài, Vọng Phu nhai, Vọng Phu thạch...
    Những hình ảnh gợi cảm, trìu mến, thấm tận đáy lòng đó, là tặng phẩm tuyệt tác của tạo hóa ban cho con người, là biểu tượng của truyền thống yêu thương của dân tộc, đã là đề tài cho nhiều áng thơ tha thiết nồng nàn, dòng nhạc chan chứa trữ tình trong thi ca bao đời. 
(*) Chú giải: 1 - Vân vũ mộng = mộng mây mưa, mộng ái ân . 
Vua Tương Vương nước Sở đi chơi ở quán Cao Đường nằm mộng thấy giai nhân đến cùng chung gối . Vua phán hỏi, giai nhân đáp: Thiếp là Thần Nữ núi Vu Sơn, sớm làm mây, tối làm mưa chốn Dương Đài 
 2 - Tam thu vũ = mưa trong ba tháng thu, ngụ ý là tương tư.
"Nhất nhật bất kiến như tam thu hề " (cổ thi) "Ba thu dọn lại một ngày dài ghê"( Kiều) 
 3 - Ngấn rêu trông hình chữ triện. - Diếu = xa xôi
- Di luân = Di là Thiên đạo, Luân là nhân văn; là luân thường đạo nghĩa.
* Nhạc nền: Hòn Vọng Phu- Lê Thương, thể hiện Băng Tâm- Duy Khánh
* Bài và ảnh của Đặng Phương Mai



15 nhận xét:

  1. Hiểu biết của em làm lão thật cảm phục ! Qua bài viết lão biết thêm và như .. lớn thêm vài tuổi ! hehe

    Trả lờiXóa
  2. Lão biến đi đâu bấy lâu nay ? Lão đã về làng Đông Môn thăm đẻ của Lão chưa ?Lão quá khen làm em...thẹn woas xá.

    Trả lờiXóa
  3. Phương Mai là họa sỹ nói bằng màu mực, nét vẽ..Nhưng xem ra văn chương cũng không tồi, đọc những bài viết mình thấy PM khá dày công tìm tòi tư liệu nên bài viết rất sinh động. Liệu đây có phải là bệnh nghề nghiệp không nhỉ?
    Cám ơn Phương Mai.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Mình xin PM tấm ảnh hònVọng phu Lạng Sơn nhé.

      Xóa
  4. Thọ Trường Quách ơi. Phương Mai đã nói là tính của PM là đến nơi đến chốn là gì, cứ cái gì lơ lửng giữa chừng, hời hợt là cấm có chịu nổi. Là câu TTQ khen nên PM rất thích. Cảm ơn bạn Blog nhé. Dạo này PM bận tối mắt. Rất mong được thông cảm.

    Trả lờiXóa
  5. Góp với Blog ĐPM một bài thơ nhỏ viết nhân đến thăm một làng Chài sau bão. Bài thơ đã được nhạc sĩ Hùng Cường phổ nhạc.

    VỌNG PHU

    Em tiễn anh ra biển
    Bao khắc khoải âu lo
    Anh có trở về bờ
    Với khoang tầu nặng cá?

    Biển khơi mênh mông quá
    Chúng mình thì nhỏ nhoi
    Cơn bão phía chân trời
    Biết khi nào ập tới?

    Em biết anh rắn rỏi
    Nhiều phen thắng phong ba
    Anh lại trở về nhà
    Với nụ cười rạng rỡ.
    ***
    Biển đã yên sóng gió
    Xóm Chài vẫn ngẩn ngơ
    Em ôm con đứng chờ
    Thành Vọng phu trước biển…

    Trả lờiXóa
  6. Thảo Phương tài hoa quá. Hiện thực và truyền thuyết cứ đan xem vào nhau như mộng tưởng. Bãi biển với chiều dài 3260 km có biết bao xóm chài nhỏ, có biết bao cuộc tiễn đưa ngư phủ ra biển và thuyền gặp giông bão không trở về đất liền nữa. Cảm ơn Thảo Phương đã góp một bài thơ đã được phổ nhạc để Blog PM thêm phong phú.

    Trả lờiXóa
  7. ước gì người làm công tác quy hoạch có được hiểu biết như bạn thì sẻ không có "phế tích" bạn nhỉ. mổi cảnh quan gắn với một truyền thuyết . Chúc bạn nhiều niềm vui trong kỳ nghĩ lể bạn nhé.
    http://i1075.photobucket.com/albums/w440/tranhoangman/fb55bd7e06189187dcb6c7fed40594a6_zpse9833263.jpg

    Trả lờiXóa
  8. Đó là nghịch lý ở đời đấy Mẫn ơi. Người có TÂM thì không có quyền. Người có quyền lại không có TÂM. Biết làm thế nào được. Rồi PM sẽ còn đưa ra nhiều phế tích mà trước kia là một thời vàng son ở quê PM nữa.

    Trả lờiXóa
  9. Đến thăm PM,được tham quan những Hòn Vọng Phu trên đất Việt đi qua dòng thời gian....
    Chúc cuối tuần nhiều vui !

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chúc mừng Quỳnh Lý Đức đã trở lại với thế giới Blog. Mong được sự ghé thăm và chia xẻ nhé. Chúc ngày mới có nhiều niềm vui.

      Xóa
  10. HÒN VỌNG PHU

    Cao cao trên đỉnh bông con thơ
    Bên nách mẹ bồng đứng đợi chờ
    Lồng lộng giữa trời hình thiếu phụ
    Mịt mù biên ải bóng chàng mơ
    Người đi đi mãi trong sương khói
    Kẻ đợi đợi hoài thành đá trơ
    Mưa nắng bao năm nào thối chí
    Trông chồng hoa đá tạc thành thơ

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm tác thơ của Bác tuyệt vời quá. Rất nhân văn và cũng đầy thương cảm với cảnh thiếu phụ- những nàng Vọng Phu hóa đá. Chúc Bác luôn vui khỏe và sáng tác thường xuyên nhé.

      Xóa
  11. Hãy đem hết lên đây chia sẻ với mọi người bạn nhé, vì đó là cách duy nhất mình có thề làm để mong duy trì lại cho con cháu mai sau. chúc bạn nhiều sức khoẻ và bình an bạn nhé.

    Trả lờiXóa
  12. Em theo chân chị, sang thăm chị cho biết nhà. Đọc được bài này, coi như có thêm chút kiến thức.
    Em hồi đó giờ không biết là VN mình có nhiều hòn Vọng Phu như thế. giờ nghe chị kể tỉ mỉ như vậy, em mới biết được điều này. Vậy phải nói là các ông chồng VN quá sướng vì ...có nhiều vợ tình nguyện làm " hòn vọng phu " - thủy chung đến tội.
    Thăm chị chút. Ngày mới thật nhiều niềm vui chị nhé.

    Trả lờiXóa

Bạn đọc có thể chèn Ảnh hoặc Video clips trực tiếp bằng cách sao chép URL hình ảnh ( chuột phải vào ảnh gốc lấy URL) rồi dán vào cửa sổ comment. Xin cám ơn.